W konferencji oprócz ekspertów SNB uczestniczyło ponad 210 osób, reprezentantów
procesu inwestycyjnego tj. projektanci i wykonawcy, kierownicy budów, nadzór budowlany,
inwestorzy, w tym deweloperzy, zarządcy budynków, producenci wyrobów budowlanych,
środowisko naukowo - badawcze i akademickie. Celem spotkania było m.in. przedstawienie,
na tle dokonań prowadzonej dyskusji eksperckiej, stanowiska do aktualnych Warunków
Technicznych dla budynków w zakresie dostępności budynków oraz kierunków zmian
wynikających z potrzeby implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2010/31/UE w sprawie
charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności
energetycznej (Dz.Urz.UE L156 z 19.06.2018, str. 75).
Otwarcie Konwentu
Otwarcia V Konwentu SNB dokonali, zgodnie z kolejnością wystąpień: Radosław Borkowski - Wiceprezes SNB oraz Tomasz Gałązka - Naczelnik Wydziału Efektywności Energetycznej i Kwalifikacji Zawodowej w Departamencie Architektury, Budownictwa i Geodezji Ministerstwa Rozwoju. Wiceprezes Radosław Borkowski wskazał na tematykę przewodnią V Konwentu, jaką są zagadnienia ochrony środowiska i użytkowników budynków. Pan Tomasz Gałązka odczytał list od Podsekretarza Stanu Roberta Krzysztofa Nowickiego, skierowany do Prezesa SNB Rafała Finstera i Wiceprezesa SNB Jerzego Klimma. W liście Podsekretarz Stanu Robert Krzysztof Nowicki odniósł się do znaczenia działań SNB, stanowiących wsparcie eksperckie w procesie ustalania, aktualizacji oraz wdrażania wymagań techniczno-budowlanych w dziedzinie energooszczędności oraz rozwiązań innowacyjnych, a także kreowania procedur i zaleceń w dziedzinie projektowania oraz wykonawstwa budynków. Minister dodał, iż liczy na dalszy aktywny i ekspercki wkład SNB w zakresie wskazywania potrzebnych zmian przepisów na rzecz poprawy efektywności energetycznej (pełny list przytaczamy na końcu relacji).
I Sesja Plenarna
Mgr inż. arch. Marcin Walewski, Główny Ekspert do spraw technicznych Polskiego Związku Firm Deweloperskich, Dyrektor Koncepcji i Innowacji omówił trendy w budownictwie w 2020 roku, z punktu widzenia środowiska deweloperskiego. W swoim wystąpieniu Dyrektor Marcin Walewski odniósł się do kwestii energooszczędności, własnych źródeł produkcji energii, zaawansowania technologicznego oraz problemów dostępności i komfortu. W tym kontekście prelegent zwrócił uwagę na skutki, wynikające z czwartej Rewolucji Przemysłowej, związane z industrializacją i automatyzacją procesów w oparciu o zasady BIM (Building Information Management). Dyrektor Marcin Walewski wskazał na deficyt 2 mln mieszkań i problemy z jego likwidacją w związku z koniecznością zapewnienia m.in. dostępności budynków, stale rosnącymi kosztami budowy oraz brakiem ekip wykonawczych. Dyrektor Marcin Walewski odniósł się do korzyści wynikających z programów proekologicznych, zwracając jednocześnie uwagę na ślad węglowy w kontekście elektromobilności oraz potrzeby recyklingu.
Dyskusja przeprowadzona po wystąpieniach przedstawiciela Ministerstwa Rozwoju i przedstawiciela PZFD pokazała obawy uczestników procesu inwestycyjnego, związane z ustawiczną zmianą podległości administracyjnej działu budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo, obecnie za ten dział odpowiada nowo powstały resort rozwoju. Uczestnicy V Konwentu zwrócili także uwagę na koszty wynikające ze stosowania innowacyjnych rozwiązań oraz negatywne strony potrzebnej redukcji kosztów budowy.
Następnym punktem programu V Konwentu były trzy równoległe panele: Panel I Standard energetyczny budynków, Panel II Dostępność budynków, Panel III Elektromobilność.
Panel I: Standard Energetyczny budynków
Moderatorem I panelu równoległego był Przewodniczący GR 6 SNB "Racjonalizacja użytkowania energii", dr inż. Konrad Witczak z Politechniki Łódzkiej, który omówił kierunki rozwoju efektywności energetycznej budynków, z uwagi na postanowienia rozszerzonej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Prelegent wskazał na różnice wynikające z metod oceny miesięcznej i godzinowej w odniesieniu do wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci, a także omówił wytyczne dla długookresowej strategii renowacji.
Następnie mgr inż. Paweł Kwasnowski z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie przedstawił wpływ systemów automatyki i BMS na efektywność energetyczną budynku oraz propozycje rozszerzenia Warunków Technicznych dla budynków, wynikające z konieczności implementacji uzupełnionej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Prelegent omówił funkcje sterowania BACS (systemy sterowania i automatyki budynków) i TMB (techniczne zarządzanie budynkami) w odniesieniu do ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, wentylacji i klimatyzacji, oświetlenia, a także sterowania osłonami przeciwsłonecznymi. Wskazał na cechy sterowania centralnego i lokalnego oraz możliwe metody oceny: 1. przybliżona jakościowa (check-list), 2. przybliżona ilościowa (metoda współczynników), 3. metoda dokładna ilościowa ( metoda obliczeniowa). Mgr inż. Paweł Kwasnowski podkreślił, iż dla uzyskania dużego wpływu systemów BACS i TMB na efektywność energetyczną budynków instalacje technologiczne powinny umożliwiać indywidualne sterowanie dostawą każdej formy energii do każdego pomieszczenia, a systemy - sterować indywidualnie tą dostawą oraz zapewniać współdziałanie poszczególnych instalacji technologicznych i identyfikować zapotrzebowanie na energię w pomieszczeniach. Dla uzyskania najwyższego stopnia wpływu automatyki na efektywność energetyczną konieczne jest zaangażowanie automatyka w proces projektowania budynku.
Z kolei Mirosław Czarnik, Prezes Zarządu GPP Business Park, omówił nowoczesne technologie budynkowe zastosowane w tym kompleksie biurowym, z uwagi na najwyższy poziom komfortu, unikalną efektywność energetyczną oraz poszanowanie środowiska naturalnego. Prezes Mirosław Czarnik wskazał, iż kompleks wykracza ponad standard efektywności energetycznej, mający obowiązywać od 2021 roku. Zastosowane rozwiązania to: trójgeneracja, free cooling, gazowe pompy ciepła, dźwigi odzyskujące energię, fotowoltaika, belki grzewczo-chłodzące, wykorzystanie wód opadowych, fasady z automatycznymi żaluzjami. Ponadto wdrożono BIM oraz zaprojektowano stację pogodową. Prelegent odniósł się do kosztów eksploatacji kompleksu oraz korzyści dla wynajmujących.
Następnie przedstawiciel środowiska producentów, mgr inż. robotyki Maciej Czajka, przedstawił zagadnienie automatyki budynkowej i BMS w cyfrowym świecie, z uwagi na oczekiwania mobilności i bezpieczeństwo cyfrowe, istnienie dużych zbiorów danych, związaną z tym decyzyjność oraz potrzebę integracji budynków.
Kolejny reprezentant środowiska producentów, mgr inż. Sebastian Brzoza, udzielił odpowiedzi na pytanie, czy system ogrzewania w budynku wielorodzinnym może być efektywny. Prelegent odniósł się do dynamiki systemu grzewczego i potrzebnej jego równowagi. Omówił zasady równoważenia automatycznego dla dwóch przypadków nowych i modernizowanych instalacji oraz korzyści wynikające z działania samoczynnych regulatorów proporcjonalnych.
Następnie Adam Ostrowski i mgr inż. Marek Kitliński, reprezentujący Porozumienie Polska Energooszczędna, omówili wpływ szczelności budynków na ich efektywność energetyczną. Prelegenci przedstawili propozycje nowych wymagań dotyczących szczelności budynków wraz z ich uzasadnieniem. Odnieśli się także do doświadczeń zagranicznych i możliwości ich krajowego wykorzystania do stworzenia systemowych rozwiązań prawnych.
Z kolei mgr Adam Ambrozik omówił, na przykładzie okien dachowych, problem poprawy efektywności energetycznej budynków w zestawieniu z jakością wyrobów budowlanych, dostępnych na rynku. Prelegent odniósł się do oferty okien dachowych drewnianych z otwieraniem górnym i energooszczędnym pakietem trzyszybowym. Omówił badanie rynku okien dachowych dostępnych na rynku europejskim. Ponadto mgr Adam Ambrozik odniósł się do kwestii wymagań w zakresie współczynnika przenikania ciepła okien, podkreślając, iż dalsze zaostrzanie wymagań nie poprawi rzeczywistej efektywności energetycznej, a będzie miało charakter deklaratywny.
Panel II: Dostępność budynków
Moderatorem II panelu równoległego był mgr inż. Krzysztof Cichowski, Przewodniczący GR2 SNB "Wyposażenie Techniczne Budynków". Jako pierwszy wystąpił mgr inż. Tadeusz Popielas, reprezentujący Polskie Stowarzyszenie Producentów Dźwigów, który omówił regulacje prawne związane z realizacją programu "Dostępność PLUS". Celem programu jest podniesienie jakości i zapewnienie niezależności życia dla osób o szczególnych potrzebach, w tym osób starszych i osób z trwałymi lub czasowymi trudnościami w zakresie mobilności lub percepcji, a także kobiet w ciąży i osób z małymi dziećmi. Realizacja tego celu odbywać się ma poprzez dobudowę dźwigów osobowych do istniejących budynków mieszkalnych wielorodzinnych i budynków użyteczności publicznej, a także modernizację dźwigów eksploatowanych. Prelegent wskazał na konieczność nowelizacji przepisów Warunków Technicznych dla budynków oraz omówił znaczenie podstawowych pojęć ustawy o dostępności oraz spełnienie określonych w ustawie wymagań minimalnych.
Następnie mgr inż. arch. Kazimierz Andrzej Kobylecki, na przykładach rozwiązań technicznych zastosowanych w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, omówił kwestie wychodzenia na przeciw potrzebom osób z niepełnosprawnościami. Prelegent odniósł się do zmian zachodzących w środowisku budowlanym w okresie 100 lat od odzyskania niepodległości. Omówił przykłady rozwiązań technicznych budynków, w tym punktowców z centralnym węzłem komunikacyjnym, klatkowców, korytarzowców i galeriowców.
Mgr inż. Wojciech Żbik oraz mgr inż. Piotr Gałęcki przedstawili podział dźwigów, z uwagi na napędy oraz zasady działania, wskazując na zalety rozwiązań hydraulicznych oraz możliwości ich zastosowania. Prelegenci omówili korzyści wynikające ze stosowania w budynkach dźwigów samochodowych oraz przedstawili szczegóły nowoczesnego systemu wezwań kabiny.
Drugie już wystąpienie w tym panelu miał mgr inż. Tadeusz Popielas, reprezentujący Polskie Stowarzyszenie Producentów Dźwigów, który omówił uwarunkowania prawno-finansowe wbudowania lub przybudowania szybu dźwigowego. Prelegent przedstawił charakterystykę budynków istniejących pod względem ich wysokości, formy ochrony, układu przestrzennego. Nakreślił czynniki wpływające na koszt dźwigu oraz procedurę formalną i zakres techniczny, związany z dobudową.
Ostatnim prelegentem panelu był mgr inż. Rafał Jeżowski, który przedstawił rozwiązania dźwigów w Rotundzie PKO BP w Warszawie. Prelegent wskazał, iż ze względu na charakter budynku i jego przeznaczenie, a także uwarunkowania architektoniczne i konstrukcyjne, zastosowano dźwig o udźwigu 630 kg, gdzie szybem została przestrzeń między ścianami kurtynowym, ograniczona przednią przeszkloną ścianą z drzwiami przystankowymi oraz okrągły o udźwigu 700 kg, umieszczony wewnątrz zabiegowych szklanych schodów, który służy do komunikacji pracownikom i klientom wewnątrz banku.
Panel III: Elektromobilność
Moderatorem III panelu równoległego był dr inż. Marek Łoboda z Politechniki Warszawskiej, reprezentujący również Stowarzyszenie Elektryków Polskich, który w swoim wystąpieniu wprowadzającym przedstawił zagadnienia praktyczne związane z instalacjami stacji ładowania samochodów elektrycznych, problemy ochrony przed porażeniem i przepięciami oraz dostępu do źródeł zasilania. Prelegent odniósł się do tych zagadnień z uwagi na wymagania wynikające z dyrektyw europejskich, prognozy rozwoju elektromobilności w Polsce oraz zagrożeń i ryzyk dla użytkowników i operatorów stacji. Zdaniem prelegenta spodziewany skokowy wzrost liczby eksploatowanych samochodów elektrycznych w Polsce wymaga ustalenia regulacji w zakresie bezpieczeństwa eksploatacji oraz kompatybilności elektromagnetycznej dla stacji ładowania oraz instalacji ich zasilania. Regulacje krajowe powinny uwzględniać uwarunkowania instalowania stacji na zewnątrz i wewnątrz budynków, parametrów elektrycznych, mocy i sposobu zasilania.
Kolejnym prelegentem był Bartłomiej Tuleja, reprezentant sektora dostawców energii, który pokazał uczestnikom rozwiązania innowacyjne i ekologiczne, stanowiące mocny fundament jutra, na przykładzie pakietu "stacja ładowania i własna flota", w dwóch modelach inwestycyjnych: najem miejsca pod stacje ładowania lub zakup stacji ładowania.
Następnie mgr inż. Szymon Biel przedstawił zadania i minimalne wyposażenie techniczne stanowisk postojowych przeznaczonych dla samochodów elektrycznych, a wyposażonych w stacje ładowania (EVCS). Prelegent omówił uwarunkowania badania stacji ładowania oraz procedury związane z ich budową oraz odbiorem. Wskazał na zalety systemu operatorskiego do obsługi stacji, a także przedstawił niezbędną infrastrukturę ładowania dla budynku mieszkalnego.
Mgr inż. Krzysztof Zamożny omówił uwarunkowania ładowania samochodów elektrycznych, w tym w zakresie doposażenia w wyłącznik różnicowoprądowy i nadmiarowo-prądowy na przykładzie stacji LS-4 i QC-45 oraz ultra szybkiej stacji ładowania HV. Prelegent przedstawił zasady wprowadzenia DLM (Dynamic Load Management).
Z kolei mgr inż. Łukasz Ziółkowski omówił uwarunkowania ładowania samochodów elektrycznych ze względu na integrację z istniejącą infrastrukturą, na przykładzie integracji EVCS z istniejącym oświetleniem. Prelegent odniósł się do istniejących rozwiązań praktycznych oraz funkcji i wyposażenia technicznego stacji ładowania DLM.
Mgr inż. Włodzimierz Łącki, występujący, jako ostatni prelegent panelu, przedstawił zagadnienie ochrony pożarowej garaży z samochodami elektrycznymi. Prelegent przedstawił statystyki pożarów na świecie oraz przyczyny pożarów samochodów elektrycznych. Omówił potencjalne zagrożenia związane z pożarem w garażu zamkniętym oraz skutki jego wystąpienia na przykładzie garażu pod budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, a także rekomendowane zabezpieczenia przeciwpożarowe.
II sesja plenarna
Po przerwie przeznaczonej na lunch w ramach II części sesji plenarnej, moderowanej przez mgr inż. arch. Marcina Walewskiego, Głównego Eksperta do spraw technicznych Polskiego Związku Firm Deweloperskich, Dyrektora Koncepcji i Innowacji, wystąpił Jacek Kosiorek, który omówił możliwości zastosowania dronów do oceny stanu technicznego budynków.
Z kolei mgr Marek Łata, reprezentujący Ogólnopolski Instytut Nieruchomości, przedstawił problem skutecznego i efektywnego zarządzania nieruchomościami z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań materiałowych, technicznych i technologicznych. Prelegent przedstawił bariery i ograniczenia w stosowaniu innowacji w zarządzaniu nieruchomościami.
Ostatnim prelegentem II sesji plenarnej była mgr inż. Katarzyna Wołoszczuk z Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, która przedstawiła zmiany w Prawie atomowym dotyczące pomiaru radonu w budynkach. Prelegentka odniosła się do dwóch metod pomiaru: pasywnych i aktywnych oraz wymagań Krajowego Planu działań w przypadku narażenia na radon, w tym zadań Głównego Inspektora Sanitarnego.
W dyskusji podsumowującej uczestnicy V Konwentu odnieśli się do zagrożeń, wynikających z obecności radonu oraz możliwych rozwiązań technicznych obniżających to zagrożenie. Wskazano na wymóg badania występującego stężenia radonu, wyłącznie w odniesieniu do miejsc pracy oraz brak aktów wykonawczych uniemożliwiający realizację ustaleń ustawowych. Uczestnicy odnosili się także do uwarunkowań procesu inwestycyjnego.
Zamknięcia V Konwentu SNB dokonał Wiceprezes SNB Radosław Borkowski, zapraszając uczestników na VI Konwent SNB, który również odbędzie się w Hotelu Novotel w Warszawie w styczniu 2021 r.
Wystawa Branżowa
Istotnym puntem wydarzenia była część wystawowa, w której udział wzięło 11 firm, reprezentujących szeroko rozumianą branżę budowlaną. Przez cały czas trwania Konwentu przedstawiciele firm prezentowali swoje produkty i rozwiązania oraz dokumenty techniczne. Wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem zwiedzających, wśród których znalazło się wielu praktyków pragnących poszerzyć swoją wiedzę nie tylko na temat przepisów techniczno-budowlanych, ale również oferty produktowej wiodących firm z branży. W gronie wystawców znaleźli się członkowie SNB oraz firmy aktywnie uczestniczące w dialogu eksperckim w ramach naszego Stowarzyszenia. Dodatkowo Konwent wsparły także 2 inne firmy z szeroko rozumianej branży budowlanej. Jedna z nich, bez udziału w wystawie, przekazała uczestnikom dokumenty techniczne dotyczące swoich rozwiązań, przedstawiciel drugiej firmy uczestniczył w panelu tematycznym jako prelegent.
Piąty Konwent SNB to kolejny etap procesu budowania platformy wymiany myśli między wszystkimi stronami zainteresowanymi rozwojem nowoczesnych budynków w naszym kraju.